در دنیای مدیریت پروژه‌های نرم‌افزاری، دو رویکرد مهم و پرطرفدار وجود دارد که به بهبود فرآیندها و افزایش کیفیت محصولات کمک می‌کند؛ این دو رویکرد، اجایل و اسکرام هستند. در این مقاله، علاوه بر اینکه به‌شما می‌گوییم اجایل و  اسکرام چیست، به بررسی تفاوت‌های اصلی بین اجایل و اسکرام خواهیم پرداخت؛ همچنین، صفر تا صد متد اسکرام را به شما توضیح می‌دهیم.

تاریخچه آغاز اجایل و اسکرام

اجایل در سال ۲۰۰۱ با تدوین مانیفست اجایل توسط ۱۷ توسعه‌دهنده نرم‌افزار برای افزایش چابکی در پروژه‌ها آغاز شد. اسکرام، به عنوان یکی از چارچوب‌های عملیاتی اجایل، در دهه ۹۰ میلادی توسط کن شوئبر و جف ساترلند برای بهبود مدیریت پروژه‌ها توسعه یافت. در ادامه به سوال اجایل چیست به‌طور کامل پاسخ می‌دهیم.

اجایل (Agile) چیست؟

اجایل (Agile) رویکردی مدرن و جدید برای مدیریت پروژه‌هاست که بر تعاملات تیمی، پاسخ به تغییرات و تمرکز بر نیازهای مشتری تأکید دارد. اجایل به جای پیروی از برنامه‌های ثابت و طولانی، به تیم‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند، تا به صورت تدریجی و مداوم پیشرفت کنند، همچنین باعث می‌شود، مشکلات تیم‌ها و سازمان‌ها سریع شناسایی شوند. در ادامه برای اینکه بهتر بدانید اجایل چیست، یک مثالی برایتان آورده‌ایم:

فرض کنید شما و تیم‌تان در حال توسعه یک اپلیکیشن موبایل برای مدیریت بودجه شخصی هستید. کاربرد این اپلیکیشن، کمک به کاربران برای برنامه‌ریزی و نظارت بر هزینه‌های خود است. شما می‌توانید به جای اینکه همه ویژگی‌ها را در یک پروژه بزرگ و طولانی اجرا کنید، از روش اجایل کمک بگیرید؛ چرا که این روش دقیق‌تر و سریع‌تر است و باعث بهبود عملکرد شما می‌شود.

چگونه اجایل می‌تواند پروژه شما را متحول کند؟

Agile به‌عنوان یک رویکرد نوین و کارآمد، می‌تواند به طور چشمگیری نحوه‌ی اجرای پروژه‌ها را تغییر دهد و به سازمان‌ها کمک کند تا به اهداف خود دست یابند. در ادامه، با بررسی مزایای اجایل چگونگی متحول شدن پروژه‌ها را به شما توضیح می‌دهیم:

افزایش نوآوری و خلاقیت

Agile با تشویق به همکاری و تعامل نزدیک بین اعضای تیم، فضایی باز برای نوآوری و خلاقیت، فراهم می‌کند. این محیط به تیم‌ها کمک می‌کند که ایده‌های جدید را آزمایش کنند و راهکارهای جدیدی برای حل مشکلات پیدا کنند.

افزایش رضایت مشتری

Agile با تعامل مداوم با مشتری، مدیریت تغییرات و بهبود کیفیت، به‌طور چشمگیری می‌تواند رضایت مشتریان را افزایش دهد.

 فرض کنید یک شرکت نرم‌افزاری به نام اپل در حال توسعه یک اپلیکیشن موبایل برای مشتری است. این شرکت، به‌جای پیاده‌سازی روش‌های سنتی در پروژه، از روش اجایل استفاده می‌کند. در هر سه هفته، تیم اپل یک نسخه جدید از اپلیکیشن را به مشتری ارائه می‌دهد و از او بازخورد می‌گیرد. اگر مشتری نیاز به تغییر ویژگی یا بهبود داشته باشد، تیم بلافاصله این تغییرات را در نسخه‌های بعدی اعمال می‌کند. این رویکرد به طور چشمگیری می‌تواند رضایت مشتری را افزایش دهد.

اجایل در عمل: اصولی که پروژه‌های شما را به قله موفقیت می‌رسانند

برای اینکه بهتر بدانیم اجایل چیست، باید با اصول کلی آن آشنا شویم. اصول اجایل، مجموعه‌ای از ارزش‌ها و شیوه‌ها هستند که برای بهبود فرآیندهای مدیریت پروژه و توسعه نرم‌افزارها، طراحی شده‌اند. اما مهم‌ترین اصول اجایل چیست؟

پاسخگویی به تغییرات

اجایل به تیم‌ها این آزادی را می‌دهد که به جای پیروی از برنامه‌های ثابت، به نیازها و شرایط بازار پاسخ دهند. این اصل به تیم‌ها کمک می‌کند تا به سرعت به شرایط جدید تطبیق پیدا کنند و از فرصتها به خوبی استفاده کنند.

همکاری نزدیک با مشتری

یکی از اصول بنیادین اجایل، همکاری نزدیک با مشتری در تمام مراحل پروژه است. این رویکرد به تیم‌ها این امکان را می‌دهد که نیاز مشتری را در طول پروژه در نظر بگیرند و محصول نهایی را به‌طور مداوم بهبود دهند.

این‌ها مهم‌ترین اصول اجایل بودند؛ اما اگر می‌خواهید با همه اصول اجایل آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم به مقاله ما درباره این موضوع مراجعه کنید.

بعد از اینکه گفتیم اجایل چیست، در  این بخش به طور کامل به اسکرام می‌پردازیم:

 اسکرام (Scrum) چیست؟

در پاسخ به سوال اسکرام چیست، باید بگوییم که اسکرام یکی از معروف‌ترین چارچوب‌های مدیریتی در رویکرد اجایل است که برای مدیریت و بهبود توسعه نرم‌افزارها و پروژه‌ها به کار می‌رود. اسکرام یک روش کارآمد برای مدیریت پروژه‌هاست که به تیم‌ها کمک می‌کند تا کارهای خود را سازماندهی کنند و به نتایج بهتری دست یابند. اسکرام می تواند در مدرسه‌ها، کسب‌و‌کار‌ها، سازمان‌های دولتی و انواع دیگر سازمان‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

چگونه با اصول اسکرام پروژه‌هایتان را متحول کنید؟

اصول اسکرام مجموعه‌ای از ارزش‌ها و شیوه‌هایی هستند که به تیم‌ها کمک می‌کنند تا پروژه‌ها را به صورت چابک و با کارایی بالا مدیریت کنند. برخی از مهم‌ترین اصول عبارت‌اند از:

شفافیت (Transparency)

در اسکرام، همه چیز باید شفاف و آشکار باشد. تیم‌ها باید در وظایف و کار خود واضح و شفاف عمل کنند تا همه اعضا بتوانند وضعیت پروژه‌ها را به خوبی درک کنند.

احترام (Respect)

اعضای تیم باید به یکدیگر احترام بگذارند و نقش‌ها و مسئولیت‌های همدیگر را به رسمیت بشناسند. این احترام باعث ایجاد محیطی خوب برای همکاری می‌شود.

شجاعت (Courage)

اعضای تیم باید شجاعت داشته باشند تا با چالش‌ها روبرو شوند، تصمیمات سخت بگیرند و ریسک پذیر باشند. شجاعت به تیم کمک می‌کند تا تغییرات لازم بر روی پروژه، بدون هیچ ترسی اعمال شود.

اگر می‌خواهید با همه این اصول آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله دیگر ما درباره این موضوع را مطالعه کنید.

اجایل یا اسکرام: کدام یک برای تیم شما مناسب‌تر است؟

در اغلب موارد نام اجایل را همراه با اسکرام می‌شنویم، به طوری که خیلی از افراد، این دو را یکی می‌دانند؛ اجایل و اسکرام، هر دو رویکردهای بسیار کارآمد برای مدیریت پروژه هستند؛ اما فرق‌های اجایل و اسکرام چیست؟

اجایل (Agile)، یک رویکرد کلی است که به تیم‌ها کمک می‌کند پروژه‌ها را با انعطاف، سرعت و بهره‌وری بیشتری  مدیریت کنند. در اجایل، تیم‌ها می‌توانند رویکرد خود را بسته به نیازهای پروژه و تغییرات مشتری تنظیم کنند. برای مثال، یک تیم طراحی ممکن است تصمیم بگیرد تا هر روز طراحی‌ها را بررسی کرده و بر اساس بازخوردهای مشتری، تغییرات لازم را اعمال کند و نیاز‌ها را رفع کند.

 در مقابل، اسکرام رویکردی است که با قوانین و ساختارهای مشخص، تیم‌ها را در دوره‌های زمانی کوتاه (به نام اسپرینت) هدایت می‌کند. در اسکرام، تیم‌ها در جلسات منظمی شرکت می‌کنند، وظایف خود را به طور دقیق مشخص کرده و در پایان هر اسپرینت یک نسخه از محصول را ارائه می‌دهند. مثلاً یک تیم توسعه اپلیکیشن ممکن است هر هفته یک بار، یک نسخه بهتری از اپلیکیشن را به مشتری تحویل دهد.

در ادامه مثالی ساده آورده‌ایم تا بهتر بدانید که فرق اجایل و اسکرام چیست:

فرض کنید تیمی در حال ساخت یک اپلیکیشن کامپیوتری است. اگر از رویکرد اجایل استفاده کنند، ممکن است با توجه به نیازهای مشتری، روند کار خود را در هر لحظه تغییر دهند. اما اگر از اسکرام استفاده کنند، وظایف خود را در دوره‌های زمانی ثابت (مثلاً هر سه هفته یک‌بار) برنامه‌ریزی کرده و در پایان هر دوره، اپلیکیشن کارآمدتری را تحویل می‌دهند.

به طور خلاصه، اسکرام یک روش مشخص برای پیاده‌سازی اصول اجایل است و بنابراین زیرمجموعه‌ای از آن به شمار می‌رود.

صفر تا صد متد اسکرام

بعد از اینکه گفتیم اسکرام و اجایل چیست و چه اهمیتی برای سازمان‌ها دارند، در این بخش می‌خواهیم متد اسکرام را به طور کامل آموزش دهیم. این آموزش به شما مهارت‌هایی می‌دهد که بتوانید در دنیای پویای کسب‌وکار، همیشه یک گام جلوتر از رقبا باشید و پیچیده‌ترین پروژه‌ها را با استراتژی‌های هوشمندانه و سریع به موفقیت برسانید.

عناصر اصلی اسکرام چیست؟

اسکرام، چیزی بیشتر از یک روش کار است؛ این یک انقلاب در مدیریت پروژه است که باعث می‌شود اعضای یک تیم به هماهنگی، چابکی و موفقیت برسند. اسکرام از سه عنصر اصلی تشکیل شده که بسیار مهم هستند:

• تیم توسعه (Development Team): تیم توسعه معمولاً شامل افرادی با مهارت‌های مختلف  (برنامه‌نویس، طراح، تستر و…) است که برای دستیابی به اهداف اسپرینت با یکدیگر همکاری می‌کنند.
• مالک محصول (Product Owner): مالک محصول در اسکرام، فردی است که مسئولیت تعیین ویژگی‌ها و نیازمندی‌های محصول را بر عهده دارد. او به تیم توسعه می‌گوید که چه چیزی در چه اولویت‌هایی ساخته شود.
• اسکرام مستر (Scrum Master): اسکرام مستر مسئول اجرای صحیح متد اسکرام در تیم است و به همه اصول اسکرام توجه دارد.

مستندات و آیتم‌های کلیدی

در متد اسکرام، چندین مستندات و آیتم‌های کلیدی وجود دارد که نقش‌های مهمی در مدیریت و توسعه پروژه دارند. این مستندات و آیتم‌ها به تیم‌ کمک می‌کند تا پیشرفت‌های پروژه را به طور مدام، پیگیری و ارزیابی کند.

لیست نیازمندی‌ها (Product Backlog):

یکی از اجزای حیاتی و مهم در اسکرام است که نقش آن مدیریت و سازماندهی پروژه‌هاست.

ویژگی‌ها:

• اولویت‌بندی: آیتم‌ها به‌گونه‌ای تنظیم می‌شوند که مهم‌ترین و ارزشمندترین ویژگی‌ها در صدر لیست قرار دارند. به‌این‌ترتیب، تیم شما همیشه بر روی مهم‌ترین اهداف تمرکز می‌کند.
• توصیف: هر آیتم به‌طور دقیق و واضح توصیف می‌شود تا تیم توسعه به‌راحتی بتواند آن را پیاده‌سازی کند.

لیست وظایف (Sprint Backlog):

این لیست، مانند چک‌لیست جادویی برای هر اسپرینت، شامل آیتم‌هایی است که تیم در طول یک دوره مشخص (اسپرینت) روی آن‌ها کار خواهد کرد. این لیست به تیم اجازه می‌دهد تا با تمرکز و نظم خاصی به وظایف خود را انجام دهند.

ویژگی‌ها:

• محدود به زمان: آیتم‌های مشخص برای یک دوره زمانی مشخص انتخاب می‌شوند.
• قابل تغییر: در طول اسپرینت ممکن است تغییرات و به‌روزرسانی‌هایی ایجاد شود.

پلان اسپرینت (Sprint Planning Document):

یک جلسه حیاتی در چارچوب اسکرام است که در ابتدای هر اسپرینت (معمولاً هر ۱ تا ۴ هفته) برگزار می‌شود. هدف این جلسه تعیین اهداف و برنامه‌ریزی دقیق برای اسپرینت آینده است. این جلسه به تیم کمک می‌کند که بفهمد چه کارهایی باید انجام شود و چگونه می‌توان به اهداف تعیین شده رسید.

جلسات روزانه (Daily Stand-up):

جلسات کوتاه که معمولا ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است. در این جلسه، اعضای تیم درباره پیشرفت‌ها، موانع و برنامه‌های روزانه خود صحبت می‌کنند. سوالاتی که در این جلسه باید پاسخ داده شود.

نکات کلیدی برای موفقیت در اسکرام چیست؟

برای موفقیت در اجرای متد اسکرام، باید به یک‌سری نکات توجه کرد. این نکات به شما کمک می‌کنند تا فرآیند اسکرام را به طور مؤثر پیاده‌سازی کرده و به نتایج بهتری دست یابید. در اینجا به برخی از مهم‌ترین نکات کلیدی اشاره می‌کنم:

• تعهد به اصول اسکرام: اطمینان حاصل کنید که تیم به اصول و فرآیندهای اسکرام پایبند است. هر یک از نقش‌ها، فرآیندها و مستندات باید به درستی انجام شوند.
• تعامل و همکاری تیمی: تیم‌های توسعه باید به‌طور مداوم و نزدیک با یکدیگر همکاری کنند. همچنین تقسیم وظایف باید بر اساس مهارت‌های اعضای تیم باشد.
• تمرکز بر مشتری: تیم‌ها باید به‌طور مستمر نیازمندی‌ها و بازخوردهای مشتریان را در نظر بگیرند و بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری کنند.

سخن آخر

در دنیای پیچیده و پویا امروز، انتخاب روش‌های مناسب برای مدیریت پروژه می‌تواند تفاوت زیادی در موفقیت پروژه‌ها ایجاد کند. دو رویکرد برجسته در این زمینه، اجایل (Agile) و اسکرام (Scrum) هستند که هرکدام با ویژگی‌های منحصر به فرد خود به تیم‌ها کمک می‌کنند تا به نتایج بهینه دست یابند. در این مقاله سعی کردیم شما را با این دو رویکرد آشنا کنیم تا بدانید کدام‌یک از آن‌ها را در تیم خود به‌کار بگیرید. اگر این مقاله برایتان مفید بود لطفا نظر خود را برای ما به اشتراک بگذارید.